Sigortalı veya Sigortasız Tüketici Finansmanlarında Değişen Kar Payı Oranı Kullandırılması

KARAR TARİHİ : 22.09.2022

KARAR NO : 55

TALEP ÖZETİ:

Kredi bağlantılı sigorta poliçesini, finansmanın vadesinden önce sonlandıran müşterinin, kalan taksit ödemeleri açısından finansman oranının bankaca artırılabileceği yönündeki düzenleme taslağı Birliğimiz ile paylaşılmıştır. Söz konusu düzenleme taslağı, Danışma Kurulu tarafından değerlendirmelerine başvurulması gereken hususları da barındırmaktadır.

Bu değişiklik ile banka, finansman kullandırmadan önce hem kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir finansman teklifini hem de kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasını içeren bir finansman teklifini tüketiciye sunmakla mükellef olacaktır. Bunun sonucunda finansman kullandırımından sonra sigortasını iptal eden müşteri en başta sigorta içermeyen teklif üzerinden finansman ödemelerine devam etmek durumunda kalabilecektir. 

Bir örnek üzerinden söz konusu yazı ve mevzuat değişikliğini somutlaştırmak gerekirse; 

• Banka, müşterisine sigorta yaptırması halinde aylık %2, aksi halde ise aylık %3 kâr payı ile finansman kullandırabileceğini teklif edecektir. 
• Müşteri sigortalı olarak aylık %2 kâr payı ile finansman kullanma tercihini seçecektir. 
• Fakat belirli bir süre sonra sigortasını iptal edecektir. 
• İptal sonrasında ilgili finansman için %2 olan kâr payı oranı kalan finansman tutarı yönünden %3 olarak revize edilecektir. 

Sonuç olarak vadesi ve kâr payı oranı baştan belirlenmiş olan ve alım satım işlemi tamamlanmış bir mala ilişkin finansmanın kâr payı oranı değişmiş olacaktır. Bu durumun faizsiz bankacılık ilke ve standartları çerçevesinde değerlendirilmesi.

KARAR:

Katılım bankaları, finansman kullanan müşterilerine, ilgili müşterinin sigorta hizmeti alıp almamasına veya başka sebeplere bağlı olarak kâr payı oranının farklılaştığı farklı finansman teklifleri sunabilir. Bu farklı fiyatlandırmalar sadece bir teklif olduğundan sözleşme olarak yorumlanamaz. Müşterinin bu tekliflerden birini kabul etmesiyle, sözleşme kesinleştirilmiş bir bedel üzerinden kurulmuş olur. Bedelde anlaşıldıktan sonra bunun yukarı yönlü değişimi borcun artırımı anlamına geleceğinden uygun değildir. Ancak bedelin indirim tarzında aşağı yönlü değişimi mümkündür. Müşterinin sigorta yaptırmasına binaen katılım bankası, başta belirlenen fiyattan daha sonra indirim yapabilir. Zira sözleşmeden sonra taraflar kendi haklarından feragatta bulunabilirler. Müşterinin sigorta yaptırmaması veya yapılan sigortayı iptal etmesi durumunda ise katılım bankası, herhangi bir feragatte bulunmadan sözleşmedeki fiyat üzerinden tahsilatını tamamlar.

En doğrusunu Yüce Allah bilir.